Önce Öde Sonra Vergi İndirimini Uygula
İsmail KÖKBULUT
Yeminli Mali Müşavir
ismail@kokbulut.com
2017 yılı gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine ödemeleri gereken vergide % 5 indirim uygulaması başlıyor. İlk defa 2017 yılı kazançlarına yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin %5’i, ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indirebilecek.
Söz konusu indirim uygulamasının şartları var. Kanunda yer alan şartları taşıyan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri bir milyon TL’yi geçememek üzere ödemeleri gereken verginin % 5’i kadar olan tutarı eksik ödeyecekler.
Kanunda yer alan ifadede de yer aldığı gibi indirim ancak kurumlar vergisi mükellefleri ile, ticari, zirai veya mesleki faaliyetleri nedeniyle gelir vergisi mükellef olanlar için geçerli olacak. Bu konuda Kanunda yer alan sınırlama ve şartlara uyulması gerektiğini hatırlatırız.
Bizim değinmek istediğimiz konu söz konusu indirimin yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanması ve indirim konusu yapılması. Bilindiği üzere ilgili mükellefler 2017 yılı için 4 ayrı dönemde geçici vergi beyanında bulunmakta ve ortaya çıkan gelir ve kazançları üzerinden geçici vergilerini ödemektedirler. Normal koşullarda gelir vergisi mükelleflerinde artan orandan dolayı Mart 2018 döneminde ilave bir gelir vergisi ödemesi gündeme geleceği için vergi indiriminin bu ödemeden mahsup edilip hemen etkisinin görülmesi mümkün. Nitekim geçici vergi ile yıl içerinde gelirlerini beyan eden gelir vergisi mükelleflerin yıllık beyanlarında ilave bir gelir vergisi ödemesi çıkmaktadır. Bunun en temel sebebi gelir vergisi tarifesinin tek oranlı değil artan oranlı olmasından kaynaklanmaktadır.
Ancak kurumlar vergisi mükelleflerinin yıl içerisindeki geçici vergi beyanlarına esas kazançlarına uygulanan oran ile kurumlar vergisi oranının aynı olması nedeniyle yıllık kurumlar vergisi beyannamesinde ilave bir vergi ödemesi çıkmamakta ve hatta iade çıkmaktadır.
İlk defa 2017 yılı kurum kazançlarına uygulanacak olan vergi indirimi Nisan 2018 döneminde verilecek olan yıllık kurumlar vergisi beyannamesinde uygulanacak. Geçici vergi dönemlerinde böyle bir vergi indirimi olmadığı için mükellefler diğer şartları ve sınırlamaları taşımaları halinde ancak yıllık beyanname üzerinden hesaplanan % 5’lik tutarı varsa ödemesi gereken vergiden indirilecek. Ödenmesi gerek verginin çıkmaması veya indirilecek tutarın ödenmesi gereken vergiden fazla olması durumunda kalan tutar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içinde mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebilecek. Bu süre içinde mahsup edilemeyen tutarlar red ve iade edilmeyecek.
Örnek olarak 1,2,3 ve 4. Geçici vergi dönemlerinde toplam 7.500.000.-TL geçici vergi matrahı beyan edip ilgili geçici vergi dönemlerinde bu tutarın % 20’si olan 1.500.000.-TL geçici vergi ödeyen (A) A.Ş. Nisan 2108 döneminde diğer şartları ve sınırlamaları taşımaları halinde yıllık kurumlar vergisi beyannamesinde hesaplanan ( 7.500.000 x % 20=) 1.500.000.-TL vergiden, % 5’i olan (1.500.000 x % 5=) 75.000.-TL tutarın indirim konusu yapılması gerekir. Ancak (A) A.Ş. ‘nin geçici vergi mahsubu sonrası ödenecek bir kurumlar vergisi çıkmadığı için söz konusu indirimi Kanun gereği 2018 yılını takip eden 2019 takvim yılı sonuna kadar diğer vergilere mahsup edilebilecek.
Vergi indirimi uygulaması bu durumda önce öde, sonra indirim konusu yap şeklinde uygulanacak.